Het doelwit van de geallieerde troepen op 24 maart 1945 was een munitiedepot achter het herenhuis aan het Julianaplein. Dat blijkt uit een verhaal van oud-Gorenaar Frits Zorge (93). Hij woont al sinds de jaren vijftig in Canada en is de broer van historicus Ab Zorge. Hij mailde een nooit gedeeld verhaal met zijn neef Hans Dirksen, dat hij schrijft naar aanleiding van de uitzending van Nieuwsuur afgelopen zaterdag. Daarin was een documentaire over het bombardement op Goor te zien. In het verhaal wordt duidelijk dat het toenmalige ‘doktershuis’ van Vrijman aan de Deldensestraat destijds is ingenomen door de Duitsers om van de weide erachter een munitiestortplaats te maken. Deze werd getroffen door het bombardement evenals het centrum van Goor en kostte een groot aantal burgers het leven. Frits Zorge was er destijds als 18-jarige getuige van en doet nu zijn aangrijpende verhaal… (via lees meer)

75 jaar geleden had ik, Frits Zorge (93), een ervaring die ik nooit ben vergeten, maar die ik tot vandaag niet met anderen heb gedeeld. Dit is mijn verhaal voor publicatie aan mensen in Canada en Nederland.

De dag 5 mei is een bijzondere dag in Nederland, het land waar ik geboren ben. De vorige dag 4 mei is de dag waarop we reflecteren over alle mensen die hun leven verloren. Op de vijfde dag vieren we onze bevrijding. Vandaag vieren we deze historische dag 75 jaar later.

Ik was 18 jaar oud in 1945 toen de Tweede Wereldoorlog eindigde.

Natuurlijk moest ik de afgelopen twee jaar heel voorzichtig zijn, want een jonge man van die leeftijd kon door de Duitsers worden opgepikt en naar Duitsland worden gestuurd om in de oorlogsfabrieken te werken.

De Zorge familie was groot. 10 kinderen, 5 jongens en 5 meisjes. We hadden nooit honger, want mijn vader kende veel boeren en mijn zussen gingen regelmatig uit om melk en ander voedsel, zoals graan, te halen, en we hadden zeker geen last van ondervoeding.

Onze kleine stad was een oude stad, omdat is vastgelegd dat het in de 13e eeuw “stadsrechten” kreeg. De naam van de stad was Goor. Het had in 1945 een paar meer dan 7 duizend inwoners. De meeste mensen hadden een baan bij de katoenfabrieken in de stad. Onze stad is op 8 april bevrijd. Ongeveer twee weken eerder vond er een enorme tragedie plaats. Dit verhaal maakt deel uit van mijn leven waar ik al 75 jaar niet over heb gesproken. Maar het is in mijn gedachten nog steeds zo duidelijk alsof het onlangs is gebeurd.

We woonden in een groot huis aan de Deldensestraat 1 en dat rechtstreeks uitkijkt op een pleintje genoemd naar de dochter van de koningin van Nederland. Haar naam was Juliana en ze zou pas een paar jaar later koningin worden. De bezettingsmacht had die naam van het bord op het pleintje gescheurd. Aan de overkant van het huis vlak naast een kruidenierswinkel woonde onze huisarts Dr. Vrijman. We kenden hem en zijn vrouw heel goed.

In het begin van dat jaar kwam een detachement SS naar de stad en de SS-officieren gingen naar de dokter en vertelden hem dat hij 24 uur de tijd had om zijn huis uit te komen omdat ze het nodig hadden. Hij kwam en sprak met mijn vader en er werd een regeling getroffen om hem en zijn vrouw en familie te laten verhuizen naar een deel van ons huis.

De SS besloot dat de weide achter het doktershuis ideaal was voor een grote munitiestortplaats.

We konden zien dat het einde van de oorlog dichterbij kwam omdat de lucht in handen was van de geallieerde luchtmacht. Op een dag kwam een Duits vliegtuig heel laag achtervolgd door een Spitfire. We juichten de Spitfire stilletjes toe. Er werd hard geschoten en het Duitse vliegtuig verloor het gevecht.

In die tijd werd onze achtertuin omgetoverd tot een ontsnappingssloot van ongeveer een meter diep en werd door onze broers en zussen gebruikt als een prachtige speeltuin.

Op 24 maart, een zaterdag, had een Amerikaanse bombardement een fabrieksdoel op het oog in een stad in Duitsland. Maar de lucht was zo zwaar vertroebeld door luchtafweer dat ze ervoor kozen om naar hun secundaire doel te gaan. Het was Goor. Er was geen verdediging en het centrum van dit kleine stadje werd het zwaarst getroffen door de bommen. Maar ze hebben ook de munitiestortplaats geraakt aan het Julianaplein. En wat een explosie was dat. Ik was met twee van mijn broers in de greppel in de achtertuin. We hoorden de explosie en het luide geschreeuw van stukjes munitie die over ons hoofd vlogen. Onmiddellijk gevolgd door mensen die om de dokter schreeuwden om hen te helpen. We hadden zelfs een Duitse soldaat die huilde en op de veranda achter het huis lag. De dokter heeft hem ook geholpen.

Een tijdje later kreeg de dokter mijn broer en mij in de gaten en vertelde ons dat we naar een garage verderop in de straat moesten gaan die als distributiecentrum fungeerde, en met de gesloten vrachtwagen van die firma gingen we op weg om verschillende zwaargewonden naar het ziekenhuis in de stad te brengen 15 kilometers verderop. Deze truck leek veel op de bestelwagens van vandaag, maar met één groot verschil. Het had een van die ketels die met houtblokken waren opgestookt en die met de wind in de rug wel 30 km per uur kon rijden. Mijn broer en ik kregen lange stokken met witte vlaggen erop en we zaten op de spatborden van de vrachtwagen. We waren ongeveer 5 km buiten de stad op een open stuk weg toen ik een zwarte stip in de lucht zag. Het kwam dichterbij en ik begon te schreeuwen “stop de truck”. Dat deden we, en we sprongen allebei van het spatbord af en zwaaiden wild met onze witte vlaggen. Het vliegtuig kwam vreselijk snel, maar op het laatste moment kantelde het zijn vleugels en zwenkte weg en verdween in de verte. Op je achttiende denk je niet aan doodgaan, maar ik dacht zeker dat we het niet hadden gered.

We kwamen vervolgens bij het ziekenhuis aan en de verpleegsters hielpen ons de gewonden te verwijderen. We waren klaar om terug te gaan naar onze stad toen de hoofdverpleegster zei dat we even moesten wachten. Ze was vrij snel terug en zei dat we verschillende lijken uit Goor moesten terugnemen die de bombardementen niet hadden overleefd. Verschillende brancards werden gebracht en in de vrachtwagen geplaatst. We reden terug om de slachtoffers van het bombardement af te leveren aan het geïmproviseerde mortuarium, gelegen in de balzaal van een van een hotel. Het was een schokkend gezicht om al die slachtoffers te zien, waaronder een vriend van mij. Die dag verloor Goor 83 mensen.

Onze bevrijding twee weken later was een dag van groot geluk maar ook gevuld met veel tranen.”

Frits Zorge