Toen bellen nog ongewoon was……

In mijn vorige column viel de naam van de joodse huisarts Kwitser. Eén van de internetbronnen waarin ik zijn naam tegenkwam, was het telefoonboek van 1915. Ja, ja, dat is er echt! Alle nummers van heel Nederland pasten nog in één boek. Een blik op de Goorse telefoonaansluitingen van toen geeft een schitterend, en misschien ook wel schrijnend, beeld van de maatschappelijke verhoudingen. Welgeteld 28 aansluitingen waren er bijna een eeuw geleden in Goor. 

De nummering is simpel: van 1 tot 29. Nummer 15 ontbreekt om niet genoemde redenen. De eerste vraag die iedereen intrigeert: wie krijg je aan de lijn als je 1 draait? Niets meer of minder, gewoon 1. De burgemeester? De dokter misschien?. Niets van dit alles. Nummer 1 staat op naam van de Twentsche Stoombleekerij. En de kans was heel groot dat je destijds de directeur zelf aan de lijn kreeg: de heer D.J. Bunschoten.
Ook aansluiting nummer 2 is een interessante. Die staat op naam van H.H. Hoen. Dat zal nog geen bellen doen rinkelen (toen dus wel), maar het boek vermeldt ook vaak het beroep of het bedrijf waartoe het telefoonnummer behoort. Telefoneren op kosten van de zaak is zeker niet iets dat alleen tegenwoordig gebeurt. In dit geval zal Stalhouderij, Hotel Den Engel bij meer Gorenaren bekend in de oren klinken.
Nummer 3 is een onbekende voor mij: Hallers & Zonen, Fa. E. ten, Grossiers in kol. waren, Hengevelderstr. Dan een naam die vaker voorkomt: Jannink. Op nummer 4 voor het eerst: Arntzenius, Jannink en Co, Fa. Lijkt me de textielfabriek zoals die ooit stond op de plek waar nu de woonwijk Jannink is. Ook de nummers 12,14,16 en 17 leiden naar personen met de naam Jannink. Van de 28 telefoonnummers in Goor zijn er dus maar liefst vijf in het bezit van de familie Jannink. Zeer waarschijnlijk waren de Janninks de eerste Gorenaren die te maken hebben gekregen met het fenomeen verkeerd verbonden.
Ik kom één aansluiting tegen van een zaak die anno 2009 nog steeds actief is. Onder nummer 23 vinden we: Moormann, Th., Poelier, Grooth. in wild en gevogelte, Grootestr.
Nooit gedacht dat ik zo gebiologeerd kon zijn door een pagina uit het telefoonboek. Intussen klinkt de huisbel. Een klasgenootje van mijn oudste zoon (8) wil spelen. “Mag ik mijn mobieltje even binnen neerleggen”, vraagt ze vriendelijk. Het is wel meer geworden dat bellen, maar of het nu allemaal beter is……?

Bert Schabbink

ps: HIER vindt U het Goorse telefoonboek van 1915.