Nieuwjaarstoespraak Ellen Nauta

Hieronder de eerste nieuwjaarsspeech van burgemeester Ellen Nauta, die ze gisteren hield tijdens de nieuwjaarsreceptie van de Hof:

Ik begreep dat de nieuwjaarsreceptie de afgelopen jaren wat slechter werd bezocht. De reden was niet helemaal duidelijk: was het teveel een Goors feestje? Was het teveel hetzelfde? Doorkruiste het teveel andere nieuwjaarsrecepties? Op die vragen hoeven wij vanavond geen antwoord meer te geven. U bent er en daar ben ik heel erg blij om! Laat ik daarom beginnen met een wens. Dat de receptie altijd zo goed bezocht mag blijven, maar bovenal dat het u allemaal het komende jaar goed zal gaan!

ellennauta

Dat is niet vanzelfsprekend. Voor sommigen van ons begon het jaar met verdriet, met afscheid en met eenzaamheid. Het zij mij vergeven dat ik ondanks dit verdriet vertrouwen heb. Omdat ik de lange rijen zie van mensen die afscheid nemen, omdat ik voel dat van mensen gehouden is en omdat ik hoor dat mensen om elkaar heen gaan staan en elkaar steunen. Ik ben blij dat ik hier mag zijn, samen met u!
Het was voorspeld, maar daar hecht ik nooit zo aan. Toch bleek 2013 een onstuimig jaar. Wij hebben eindeloze oorlogen gezien waarvan de betekenis al lang geleden onduidelijk bleek, wij hebben natuurrampen gehoord waarvan het leek alsof wij allemaal stonden te schudden en wij hebben hitte en kou meegemaakt. Weet u nog hoe wij samen een meer dan warm onthaal aan het Koninklijk Paar gaven? Hoe onze Commissaris de Koning vergezelde en Jeroen de sterren van de hemel zong? En hoe koud het was toen wij samen het onderduikershol in Markelo onthulden? In de relatief korte tijd dat ik uw burgemeester mag zijn, is er veel gebeurd. U had voor mij een indrukwekkend inwerkrooster bedacht. Het is teveel om op te noemen. Wat rond de jaarwisseling blijft hangen is de warmte van de ontvangst, het verdriet van ongelukken en het plezier van onthullingen en de openingen. Elke kern in onze mooie gemeente kreeg een gezicht: de dansjes van de Stedeker Krummels, de volharding van de handbikers in Delden, de creativiteit tijdens de boerderijverlichting in Markelo, de professionele veiligheidsmaatregelen tijdens het zomerfeest in Hengevelde, de rondleiding langs ondernemers in Bentelo en de uitvoering van “Van Oranje” eergisteren in Goor. En dan heb ik het niet eens over alle tentfeesten die Robert en ik mochten bezoeken. Laat niemand ooit beweren dat Tukkers niet kunnen organiseren en feesten!

Tussendoor werd er gewerkt. Samen met een deskundig en gemotiveerd College en met een kritische en constructieve Raad. Uit de evaluatie van het Collegeprogramma bleek dat de uitvoering op schema ligt. Misschien zijn we intussen wat wapenfeiten vergeten, maar ze liegen er niet om. Een ingrijpende bezuinigingsoperatie en reorganisatie van ons apparaat, de uitvoering van het programma Hof van Twente geeft Antwoord, gericht op een betere dienstverlening aan onze inwoners, de invoering en uitvoering van de nieuwe Drank en Horeca wet, de structuurvisie Goor, vaststelling van bestemmingsplannen, investeringen in ons buitengebied en in de toekomst van de landgoederen, uitvoering van het HofConnect programma met o.a. een ondernemersloket, de bedrijventerreinenvisie, beheervisie openbare ruimte, de regionale samenwerking op het terrein van zorg en welzijn en de voortdurende aandacht voor invoering en uitvoering van de transities, de renovatie van sportvelden en zwembaden, het Kunstwerk Diepenheim, de Scholenvisie, de financiële beleidsstukken. Zomaar een beknopte bloemlezing, waar u vanavond nog meer over zult horen.

De hoeveelheid afgeronde projecten verbaasde mij niets, want er wordt stug doorgewerkt. Door onze mensen hier in het gemeentehuis, door talloze verenigingen, organisaties en vrijwilligers, door onze drie wethouders en door onze inwoners. Ondanks de door mijn voorganger Jeroen Goudt al aangekondigde, pijnlijke bezuinigingen, werd de handschoen door u allen goed opgepakt. Ons verenigingsleven bleef levendig, onze culturele en toeristische organisaties bleven overeind en onze sociale instellingen bewogen mee met de veranderende tijd. Hier en nu past een groot woord van dank aan u allemaal. Onze Hof bloeit dankzij u!

Een speciaal woord van dank gaat ook uit naar onze politie. Ik blijf “onze” zeggen omdat ik dat ook zo voel. Uiteraard heeft de centralisatie gevolgen voor het lokale politiewerk, maar de samenwerking is uitstekend, we behouden onze zo belangrijke wijkagenten en we voeren gezamenlijke acties uit: of het nu het donkere dagen offensief is of de nieuwe Drank-en Horecawet, de politie blijft ook in de Hof onze beste vriend. Ik vind dat temeer knap, omdat onze dienders, net als zoveel anderen, last hebben van de reorganisatie van het korps. Toch blijft men gemotiveerd aan het werk. In dit kader is de komst van het RIEC naar ons gemeentehuis niet zonder betekenis. Fijn dat zij onze nieuwe huurders zijn, maar extra goed omdat het werk van het RIEC terecht steeds belangrijker wordt. De aanpak van de georganiseerde misdaad gebeurt vaak ongezien, maar de resultaten zijn het daglicht meer dan waard.

U zult het met mij eens zijn dat ik de brandweer ook in een speciaal zonnetje zet. Ik heb de afgelopen maanden alle kazernes mogen bezoeken, mee mogen gaan tijdens oefenavonden en hoog boven Goor mogen zweven bij het bereiken van het hoogste punt van de kazerne in Goor. Ik heb respect voor alle brandweerlieden. Wat zij meemaken is vaak niet te beschrijven. Altijd klaar staan, altijd rust uitstralen en altijd helpen. Dank mensen dat jullie er zijn voor ons. Na het omzien in verwondering, volgt dan het vooruitzien. Dat is niet eenvoudig in een verkiezingsjaar. Want op 19 maart bepaalt u wat de samenstelling van de nieuwe Raad en het nieuwe College zal worden. En daarmee wat er in het nieuwe Collegeprogramma komt te staan. Ik waag mij toch aan wat vergezichten, waarvan ik denk dat zij 2014 zullen tekenen. Samengevat in drie woorden. Allereerst het woord “BOUWEN”. Nu de eerste stofwolken van de economische crisis zijn opgetrokken, horen wij de economen zeggen dat het na dit jaar zal verbeteren. Wat betekent dat voor Twente? Afgezien van het wapenfeit dat wij het rond de jaarwisseling het meeste zoenen, weet niemand wat er in het vat zit. Zal het aantal werkelozen dalen, zullen onze bedrijven het hoofd boven water houden? Zal de krimp toeslaan en hoe zullen stad en platteland zich gaan verhouden? Bouwen aan een Twente en aan een Hof van Twente dat klaar is voor de toekomst. Wat is daarvoor nodig? Mijn inziens is daarvoor slechts nodig dat wij Twente leren zien voor wat het waard is. Een unieke samenleving waar mensen graag naar terugkeren. Het woord hunkerAmsterdammer heb ik nog nooit gehoord. U wel? Een unieke verzameling jonge mensen die in staat is om Solar Team Twente op de kaart te zetten. Of een Goors bedrijf dat in staat is om een kunstmatige alvleesklier te maken? Of een wijngaard in Bentelo die het waagt om naar Curacao te gaan? Of de sociale innovatie in Hengevelde? Ik ben er vast een paar vergeten. Ik wil maar zeggen: BOUWEN kunnen we en daarom geloof ik dat 2014 een goed jaar voor ons zal worden.

Als tweede schiet mij het woord “VERBOUWEN” te binnen als ik aan 2014 denk. En dan denk ik aan de veranderende rol van de overheid. Vaak wordt gesproken over een terugtrekkende overheid. Ik spreek veel liever over een dienende overheid. Wij zitten hier niet voor onszelf in dit mooie gemeentehuis. Het gaat om de publieke zaak, dus de zaak die ons allemaal aangaat. De vergelijking met de internationale samenwerking waar ik 15 jaar in heb mogen werken, ligt voor de hand. We hebben lange tijd gedacht dat wij de problemen voor anderen moesten oplossen. Met geld en met eerlijke handel en het in stand houden van allerlei organisaties. Al doende leerden wij dat dingen pas echt ten goede én duurzaam veranderen als diegenen die het betreft ook echt zelf aan het roer staan. Participatie noemen we dat nu: Het vermogen om zelf problemen op te lossen, de kracht om zelf nieuwe wegen uit te denken en de creativiteit om zelf zaken aan te pakken zijn wezenlijk en gelden zowel voor ons allemaal. We zullen anders moeten gaan denken en er vooral niet van uit gaan dat wij er zijn om elkaar in de weg te zitten. Dat vergt een omslag in denken. Samen verbouwen totdat wij een nieuwe balans hebben gevonden. En mijn ervaring van de afgelopen maanden geeft mij hoop. In Hof van Twente kunnen wij heel goed verbouwen. Soms met gemopper, soms met onbegrip. Maar we willen en doen het wel en daar gaat het om!

En tenslotte schiet mij als derde het woord “OPBOUWEN” te binnen. Over een aantal weken zijn de verkiezingen. En niets is vanzelfsprekend. We weten alleen dat twee nieuwe partijen mee zullen doen: Groen Links en de Christen Unie. De keuze is aan u, aan ons, als kiezers. Het zal spannend worden en uw stemrecht is meer dan ooit van belang. Een nieuwe Raad en een nieuw College gaan samen weer opbouwen. Samen zijn zij verantwoordelijk voor een bestuur dichtbij mensen. Samen zijn zij ook verantwoordelijk voor de democratische legitimiteit. Of wij als Hof van Twente nu alleen taken uitvoeren of samen met anderen, het is van belang dat de inwoners zich herkennen en erkent voelen in datgene dat wordt besloten.
We weten nu nog niet precies welke taken op de gemeenten zullen afkomen en met welke bedragen die taken precies gepaard zullen gaan, we weten alleen dat we steeds verder moeten bezuinigen terwijl de verwachtingen hoog gespannen blijven.

Waar ik mij in dit kader aan kan ergeren is de voortdurende kritiek op de gemeenten. Nog zonder bewijs, concluderen deskundigen nu al dat de overdracht van taken van Rijk naar gemeente wel desastreus zal worden. Dat we fors aan kwaliteit zullen inboeten en de sociaal zwakkeren het kind van de rekening zullen worden. De kwetsbaren in onze samenleving zijn de dupe omdat wij als samenleving gezamenlijk besloten hebben om fors te bezuinigen en de bezuinigingen sommigen extra hard raken. Gemeenten kennen de doelgroepen waar het om gaat en proberen samen met andere gemeenten deskundigheid en kwaliteit te waarborgen. Gemeenten weten als geen ander welke directe gevolgen bezuinigingen hebben. Niet de Kamerleden of ministers in Den Haag, maar de raadsleden en wethouders worden direct aangesproken als een culturele instelling of een welzijnsorganisatie of een toeristische stichting wordt gekort. Dat hoef je ons niet uit te leggen.

Net zo min als je ons, zoals wij hier staan, hoeft uit te leggen wat de waarde is van het dichtbij bij de inwoners te staan. Gemeenten moeten blijkbaar fuseren om voldoende kracht te hebben om alle nieuwe taken goed te kunnen vervullen. En het is niet goed als gemeenten als alternatief zoeken naar samenwerkingsverbanden want dat tast de democratische legitimiteit en daarmee de bevoegdheid van de gemeenteraad aan. Is dit wel de discussie die we met elkaar moeten voeren? Gaat het niet veel meer om de vraag op welke manier wij het lokale bestuur beter kunnen toerusten om de taken die op dit bestuur afkomen optimaal te kunnen uitvoeren? Als wij het erover eens zijn dat de kracht van het lokale bestuur juist is gelegen in de nabijheid tot en kennis van haar inwoners, dan moeten we die kracht volledig inzetten ten behoeve van die inwoners. En geen omwegen verzinnen die geen recht doen aan de democratische legitimiteit van het lokale bestuur! In Twente geldt daarbij eens te meer dat de kracht van de Twentse samenwerking ten volle moet worden benut! Niet het inwonersaantal noch het aantal gemeenschappelijke regelingen moet richtinggevend zijn, maar de wijze waarop een gemeente haar inwoners dient! Bouwen, Verbouwen en Opbouwen. Ik wens dat die drie woorden 2014 zullen kenmerken. Zodat wij allemaal in gezamenlijkheid kunnen klussen aan een mooi Hof van Twente waar ondernemerschap, particulier initiatief en vrijwilligerswerk duidelijk herkenbaar zijn en door iedereen worden gewaardeerd.

Graag wens ik u namens het College en alle medewerkers een gezond, gelukkig en goed 2014 toe.