De Goorse ondernemer Rene Versteegen heeft vandaag een aangetekende brief gestuurd naar minister-president Mark Rutte. In het schrijven luidt de mede-eigenaar van Primera De Bandijk de noodklok over de manier waarop de wet in elkaar steekt als het gaat om minder validen die ondernemer zijn. Versteegen heeft een progressieve oogziekte. Daardoor ziet hij slecht en dat zicht zal op termijn alleen maar slechter worden. “Maar ik ben op de een of andere manier nadat ik was afgekeurd nu volledig goed gekeurd omdat het goed gaat met mijn winkel. Ik kan nu later nergens op terugvallen en me ervoor verzekeren lukt ook niet vanwege mijn ziekte. Ik val dus, en daarin ben ik niet de enige, helemaal tussen wal en schip. Daarom heb ik de brief naar het ministerie van algemene zaken gestuurd ter attentie van Mark Rutte.” Versteegen zette de tekst ook al op Facebook en kreeg enorm veel reacties. Vandaag waren er ook journalisten en een filmploeg van De Telegraaf op bezoek in Goor om zijn verhaal op te tekenen. De hele brief van Versteegen aan Rutte is hieronder te lezen.

Beste Mark,

Heb even getwijfeld om dit schrijven formeel te houden, maar ach, we zijn van hetzelfde bouwjaar en het schept gelijk zo’n afstand. Dus heb ik besloten je gelijk te tutoyeren. Ik betwijfel of je dit ooit onder ogen krijgt maar niet geschoten is altijd mis! Bovendien werkt het twee kanten op: ik kan mijn frustratie van me afschrijven en heb gelijk een kopie voor de andere instanties en/of media waar ik hem heen stuur… Zeker nu we de baas in Europa zijn, (had trouwens liever gezien als we de baas van het komende EK voetbal waren geweest maar ik begrijp dat je nu eenmaal niet alles kunt regelen), zul je wel helemaal geen tijd meer over hebben.

Laat ik beginnen om te zeggen dat ik je een uitstekend politicus vindt ongeacht het beleid dat jullie voeren. Hier ben ik het namelijk vaker niet, dan wel mee eens. Op de momenten dat het moet sta je er wel, en bij rampen en crisissituaties zeg je vaak de goede dingen, Privé ken ik je natuurlijk niet maar je lijkt me wel een sympathieke gozer en sociaal mens. Een type waar je op een maandagavond in de plaatselijke kroeg best een biertje mee zou kunnen drinken en interessante gesprekken zou kunnen hebben. Uiteraard heb ik als voorbereiding op dit betoog de nodige informatie over je ingewonnen, (lees: Wikipedia), en ik moet zeggen: een indrukwekkende carrière. Met name je periode als staatssecretaris van sociale zaken zou je interesse moeten wekken als je mijn verhaal leest…

Ik ben net als jij een hardwerkende man van 48 jaar. Met dit verschil dat jij iets belangrijker bent en iets meer verdient. Een groot verschil is dat ik een handicap heb en jij niet. (of je moet hem heel goed verborgen houden…)
In 1991 is bij mij in het UMC te Nijmegen de progressieve oogaandoening Renetitus Pigmentosa, [RP], geconstateerd. Heb je dit in combinatie met een slecht gehoor, zoals in mijn geval, dan praat je over het syndroom van Usher. In type 1 wordt je dan doof en blind. Gelukkig heb ikzelf type 2 wat wil zeggen dat mijn gehoor waarschijnlijk stabiel blijft. Het verlies wat ik heb kan ik goed compenseren met hoortoestellen. Dit geldt echter niet voor mijn ogen….
Bij RP vormt zich langzaam maar zeker een kokervisus die steeds smaller wordt. Alsof je een boek langzaam dicht doet. Op het moment van de diagnose had ik een koker van 20 graden en op moment van schrijven nog 5 graden. (Ter vergelijking; een normaal mens ziet k 180 graden) Anders gezegd, ik zie de wereld door een rietje. Er zijn verschillende vervelende bijwerkingen waaronder kleurenblind en staar. Deze heb ik er als ‘bonus’ ook bij gekregen. De prognose is dat je rond je zestigste alleen nog maar licht en donker ziet. Heb je heel veel pech dan wordt je volledig blind. Maar goed, je gaat er niet dood aan. (Als mijn geleidehond tenminste uit kijkt waar ze loopt…) De kwaliteit van je leven daalt een aantal niveaus omdat je veel dingen niet of nauwelijks nog kunt doen. Bijvoorbeeld je werk. En hier wil ik het even met je over hebben Mark….

Na mijn schooltijd, een korte tijd in de horeca en de verplichte diensttijd, kwam ik in de textiel terecht. Hier begonnen de problemen met mijn gezichtsvermogen en ging naar de dokter omdat ik het niet vertrouwde. Zoals reeds vermeld is in het UMC Nijmegen het syndroom vastgesteld. Ik werd 100 % afgekeurd, belande in de WAO en kwam thuis te zitten. In 1992 ben ik, op advies van de bedrijfsartsen van het UWV, een half jaar gaan revalideren bij het Loo-Erf te Apeldoorn. Hier leer je omgaan met je handicap, knutselen met je ogen dicht, lopen met een taststok, blind typen, etc.
Na -tig sollicitaties en nog een jaar thuis zitten was ik het spuugzat. De beroepskeuze-mogelijkheden waren door mijn aandoening opeens zeer beperkt en potentiële werkgevers durfden het toen niet aan om iemand met een progressieve oogaandoening in dienst te nemen. Ik besloot voor mezelf te beginnen. Het plan was om een tabaksspeciaalzaak annex snoep- en cadeauwinkel te beginnen. Het was 1994.

Ik rammelde een ondernemingsplan in elkaar en ging in overleg met mijn bedrijfsarts van het UWV. De man was dolenthousiast! (Waarschijnlijk zat hij al aan zijn bonus te denken omdat hij er weer één aan het werk had gekregen…) Afijn, we spraken af dat hij me niet opnieuw zou keuren en dat ik dus 100% afgekeurd zou blijven. En nog veel mooier; ik mocht met behoud van mijn uitkering de toko opstarten. Dit drukte mooi de begroting daar ik niet gelijk salaris uit de zaak hoefde te halen. Mocht ik na een aantal jaren toch meer verdienen dan dat ik op dat moment aan uitkering ontving, dan werd dat uiteraard gecompenseerd. Iedereen blij. Omdat er een jaar ervoor, in 1993 een nieuwe wet was gelanceerd die inhield dat alle arbeidsongeschikten onder de 50 jaar opnieuw zouden worden gekeurd, heb ik de beste man meerde malen gevraagd of de gemaakte afspraken voor mij zouden blijven gelden. Je zult het je vast nog wel herinneren, het betrof namelijk de beruchte ‘gehandicapten razzia’ van de jaren ’90. Het ging slecht met de economie en er moest geld in het laatje komen. Gehandicapten werden bijna letterlijk uit hun stoel getrokken en er werd hen de meest achterlijke banen toebedacht ongeacht opleiding, kwaliteiten of handicap. 
De bedrijfsarts drukte me nogmaals op het hart dat ik me geen zorgen hoefde te maken en ik ging verder met de voorbereiding van de te starten winkel…

Op 31 maart 1994, één dag voor de opening van de winkel kreeg ik bezoek van de bedrijfsarts. Hij had geen bloemetje bij zich dus ik vreesde het ergste… ze hadden voor mij ook een drietal banen bedacht dus weg WAO. Hij vond het zo sneu dat hij het zelf maar even persoonlijk kwam vertellen. (Nou, dat scheelde enorm!) De paniek sloeg toe. De eerste jaren in mijn nieuwe winkel zou ik niet genoeg geld onder de streep over houden om van te leven maar hield, zoals ieder mens, wel mijn vaste lasten. Ook moest ik mij plotseling verzekeren. Dit bleek bijna onmogelijk omdat ik Usher had. Die paar die het wel aandurfden kwamen met een enorme lijst uitzonderingen waar ik dan niet voor verzekerd was, en moest hier ook nog eens de hoofdprijs voor betalen. Dit is met een normaal inkomen al niet op te brengen, laat staan zonder…. Toen ik enkele weken later de officiële bevestiging kreeg waar indirect werd vermeld dat ik spontaan was genezen stonden in dezelfde brief ook de banen in die ik volgens het UWV wel zou kunnen doen namelijk; schade expert bij een verzekeringsmaatschappij of kweker. Humor hebben ze daar wel dacht ik nog… Heb ze ook nog even gebeld met de vraag of voor beide beroepen een goede visus niet noodzakelijk is. Je kan net zo goed met een kind van 3 jaar in discussie gaan over de religieuze spanningen in de wereld…daar kom je ook niet uit. Heb de mevrouw ook nog voorgesteld om haar collega te worden want als je mensen met één telefoontje kunt goed- of afkeuren, of dergelijke baantjes bedenkt, of als het probleem te ingewikkeld wordt steevast met dezelfde zin eindigen; sorry zo zijn nu eenmaal de regels meneer, en verder geen poot uitsteekt om een cliënt op welke manier dan ook te helpen, dan hoef je daarvoor niet bijster intelligent of vakbekwaam voor te zijn. Maar helaas, er was geen vacature vrij…

Maar goed, de winkel was klaar dus ik kon niet meer terug. Met veel hangen en wurgen ben ik de eerste jaren doorgekomen. Zo’n acht jaar later toen de regels wat betrof de WAO weer wat waren versoepeld, {het ging weer wat beter met Nederland…), heb ik op advies van mijn boekhouder toch weer een herkeuring aangevraagd en werd opnieuw voor 100% afgekeurd! Ik kreeg geen uitkering –want inmiddels verdiende ik wat ik normaal aan uitkering had ontvangen- maar had toch iets om op terug te vallen als het met de winkel niet meer ging. 
Na aanleiding van deze keuring meldde zich zelfs spontaan een soort van job-coach namens het UWV in mijn winkel. Hij prees mijn inzet om uit de WAO te blijven, wilde graag de werkplek zo inrichten dat het werk voor mij wat comfortabeler werd en beloofde van alles. Een aangepaste computer, een goede bureaustoel, subsidie voor extra mankracht etc. Hij wilde nog net niet onze koffiekopjes vervangen maar voor de rest was niets te gek. Binnen een week zou ik weer van hem horen. Toen ik maar niets van de beste man hoorde besloot ik na een maandje of twee zelf maar eens te bellen hoe zijn plannen ervoor stonden. Ik gaf de naam van mijn job-coach door aan de telefoniste en werd, met op de achtergrond één of ander begrafenislied in de wacht gegooid. Na het nummer drie keer te hebben gehoord, keerde ze terug aan de telefoon met de mededeling dat de man niet meer voor hun werkte! Ook zijn dossiers waren pleite! De discussie en vragen van mijn kant die volgden waren net zo zinloos als alle andere die ik ooit met het UWV heb gehad…..

Medio 2007, de winkel draaide steeds beter en ik ging steeds slechter zien, kwam er wederom een telefoontje(!), van, inmiddels mijn grote vrienden, het UWV. De boodschap was kort, maar duidelijk. Omdat ik inmiddels al zolang zelfstandig was en mijn eigen geld verdiende werd de WAO stop gezet! Ik probeerde de man ervan te overtuigen dat ik dit werk niet lang meer zou kunnen doen en graag mijn WAO-status wilde behouden voor als ik straks iets anders moest gaan doen. Dat het voor mij van essentieel belang was, ook al omdat ik nooit een verzekering voor mijzelf heb kunnen afsluiten. Als ik straks niet meer in de winkel kan werken, me ook niet meer opnieuw kan laten (af)keuren om dat ik zelfstandig ondernemer ben. De man was onverbiddelijk…

Anno 2016 heb ik het predicaat ‘geen status,’ anders gezegd: nergens recht op. Heb het punt bereikt dat ik mijn werk in mijn eigen winkel niet meer kan doen. En alleen omdat ik ooit zo stom ben geweest om voor mezelf te beginnen en niet thuis ben gebleven en mijn handje ophouden. Had ik in loondienst gewerkt dan waren er voor een potentiële nieuwe werkgever allerlei gesubsidieerde mogelijkheden geweest om mensen zoals mij in dienst te nemen. Had ik mijn WAO gehouden, zelfde verhaal. Met heel veel mazzel heb ik dan wel recht op bijstand mits ik eerst mijn ‘vermogen’ wat ik in de winkel heb opgebouwd, (wat mijn pensioen had moeten zijn), moet opmaken want je mag dan niet meer bezitten dan € 5200,-

Beste Mark. Geweld is nooit een oplossing voor welk probleem dan ook. Maar… ik kan me zó goed voorstellen dat er af en toe iemand met een auto een UWV kantoor binnen rijd!
Natuurlijk, ze krijgen die absurde regels van jullie opgelegd. Maar de incompetente, kortzichtige, ongeïnteresseerde, amateuristische mensen die jullie erbij hebben uitgezocht om dit absurde beleid ook te laten uitvoeren… Dat je ze gevonden hebt! Knap hoor! Ik zou het voor 3X modaal nog niet willen doen. 
Je bent in dit land arbeidsongeschikt afhankelijk van hoe de economie er op dat moment voor staat. Gaat het goed, kan alles. Gaat het slecht met de inkomsten in Den Haag dan ben je opeens genezen. Hoe kan in vredesnaam iemand met een progressieve ziekte opeens worden goed gekeurd? Hoe kun je mensen zonder gedegen medische keuring, zonder ze te spreken, met één telefoontje goed- of afkeuren? Met één belletje mensen hun toekomst afnemen? Natuurlijk ben je niet verantwoordelijk voor de regels zoals die in het verleden golden. Echter ben je dat nu wel! Dus vraag ik me af, jij als weldenkend mens, jij als liberaal die van de hoogste toren heeft geroepen dat onze economie leunt op de hardwerkende medelander en in het bijzonder de ondernemers. Heb in de afgelopen 21 jaar jullie tonnen aan uitkering bespaard! Ruim 40% belasting betaald! Zou het niet zo moeten zijn, dat mensen die niet proberen te leunen op allerlei voorzieningen die dit land biedt, dit land miljoenen bespaart door aan het werk te gaan, en als het dan om wat voor reden niet meer gaat, geholpen moeten worden? Je zou ze toch moeten steunen in plaats van bij het afval te zetten? Het moet jou toch ook tegen de borst stuiten om te constateren dat voor mensen in mijn positie, (want ik ben echt niet de enige), geen vangnet is om ze door te kunnen laten werken? Dat hier niet een speciaal ‘potje’ voor is? 
En dan te bedenken dat er 150.000 mensen nog steeds onterecht een arbeidsongeschiktheid uitkering ontvangen, (bron: NOS augustus 2015), door het wanbeleid en onderbezetting bij de UWV-kantoren. En dan hebben we het nog niet eens over alle fraude gevallen waar ruwe schattingen aantallen noemen die zelfs nog hoger liggen. Of mensen in vreemde landen die elke maand een uitkering uit Nederland ontvangen…
Aan het geld kan het niet liggen. Dat is er zat. Dat blijkt wel hoe makkelijk er opeens tientallen miljoenen boven tafel worden gehaald om de stroom asielzoekers een warm welkom te heten. En zonder discriminerend over te komen, (anders krijgen we dat weer), vind ik dat je dat tot op zekere hoogte ook moet doen, maar denk ook eens aan de mensen in je eigen achtertuin…. 
Wil je nog aanvullende informatie, of nog beter, de oplossing voor mijn probleem hebben, in tegenstelling tot jou ben ik wel bereikbaar.

Rene Versteegen.