De Wolff Windenergie legt zich niet zonder meer neer bij de beslissing van de gemeente Hof van Twente om, na veel protesten, een streep te zetten door de plannen voor drie windmolenparken in het buitengebied van Goor. De projectontwikkelaar uit Heerenveen heeft een brief gestuurd naar het college en alle raadsfracties waarin wordt gevraagd om een onafhankelijk onderzoek naar draagvlak voor windturbines in de gemeente Hof van Twente. De Wolff zegt in de brief ook dat er onterecht dezelfde argumentatie wordt gebruikt bij het afwijzen van de plannen op de projectlocaties die volgens de Friese windenergie alle drie verschillend zijn. De brief is hieronder te lezen.
Geachte Raadsfractie,
Na een intensieve periode van overleg met de gemeente Hof van Twente heeft De Wolff Nederland Windenergie (hierna WNW) op 7 oktober 2016 drie principeverzoeken ingediend. Wij hebben middels een brief van 23 november 2016 hierop een reactie ontvangen van het College van B&W. Graag geven wij middels deze brief een reactie.
De principeverzoeken hebben betrekking op drie windenergie projectlocaties, te weten ‘Schipbeek’, ‘Twentekanaal’ en ‘Elsen’. De projectlocaties bevinden zich binnen de voormalige gemeente Markelo, toevalligerwijs biedt dit gebied ruimtelijk de beste mogelijkheden voor de realisatie van windenergie. De drie projectlocaties bieden in totaal ruimte voor de realisatie van 14 windturbines met in totaal 42 MW aan opgesteld vermogen. De geschatte jaarlijkse energieopbrengst betreft 126 miljoen KWh, genoeg om circa 36.000 huishoudens van groene stroom te voorzien.
Bij de uitwerking van de projecten en de eerste fase van projectontwikkeling heeft WNW de geldende beleidsuitgangspunten van de gemeente Hof van Twente gebruikt. De Beleidsnota Grootschalige Duurzame Energiebronnen (hierna: Beleidsnota) en de Routekaart Energieneutraal Hof van Twente (hierna: Routekaart) zijn hierin leidend geweest. In de Routekaart staat aangegeven dat grootschalige productielocaties van zon en wind nodig zijn om de doelstelling van energieneutraliteit te halen. De verdeling zal afhangen van draagvlak en het aanbod van initiatieven. Bewoners moeten kunnen participeren in de projecten en de mogelijkheid hebben stroom af te nemen van de productiefaciliteit. Een deel van de opbrengsten dient terug te vloeien in de samenleving, bijvoorbeeld om projecten in de gemeenschap mogelijk te maken.
In de Beleidsnota wordt het kader uit de Routekaart verder ingevuld. Draagvlak en participatie zijn belangrijke elementen. Het betrekken van de bevolking en initiatieven van onderop dragen hieraan bij. Voorts wordt het belang genoemd om bestedingen aan energie binnen de gemeentegrenzen te houden. Bewoners en bedrijven dienen de kans te hebben zelf aan de slag te gaan en zelf te kijken naar mogelijkheden voor windenergie. Andere kaders die in de Beleidsnota worden geschetst zijn het opstellen van een 3D-model, het uitvoeren van een Product Life Cycle (PLC) Assessment, voorwaarden ten aanzien van turbineopstellingen, naast de geldende wettelijke kaders.
Toetsing aan beleid De ingediende projecten voldoen aan de in de Routekaart en Beleidsnota gestelde uitgangspunten. Voor alle projecten is een participatie- en communicatieplan opgesteld en gecommuniceerd. In een vroeg stadium zijn foto visualisaties gemaakt en gebruikt in de omgevingscommunicatie. Er worden verschillende, vergaande mogelijkheden geboden aan omwonenden en bedrijven om financieel te participeren, bijvoorbeeld door de uitgifte van obligaties, maar ook door lokaal eigenaarschap mogelijk te maken (buurt- of dorpmolens). WNW heeft gesprekken gevoerd met ECHT en ZUIVER en het aanbod gedaan om samen te werken, bijvoorbeeld door de stroom via de coöperaties te verkopen waardoor energie uitgaven binnen de gemeentegrenzen blijft. Ook wordt per project een gebiedsfonds (windfonds) ingericht waarin jaarlijks een deel van de revenuen uit het windpark in terugstromen. Ons voorstel is dit fonds te laten beheren door de gemeente en bewoners uit het gebied. Tevens zijn harde toezeggingen gedaan met betrekking tot het laten inrichten van een 3Dmodel en het uitvoeren van een PLC Assessment.
Proces Er is het afgelopen jaar veel tijd en energie gestoken in een zorgvuldig proces met de omgeving. Overigens geldt dat voor het initiatief Schipbeek dit proces al geruime tijd – sinds 2005 – aan de gang is. Er heeft intensief overleg plaatsgevonden met de gemeente Hof van Twente. Alle stappen zijn vooraf gecommuniceerd en besproken. Er zijn bijvoorbeeld brieven gestuurd naar omwonenden rondom de projectlocaties en hebben hieruit veel keukentafelgesprekken plaatsgevonden. Verder zijn er 360 graden foto’s gemaakt en besproken met de omgeving. Er is veel informatie opgehaald en vragen zijn beantwoord. Er is met alle raadsfracties gesproken en aan de lokale energie coöperaties is aangeboden om samen te werken. Er is een communicatie- en participatieplan opgesteld welke in een tweede brief met de omgeving is gecommuniceerd. In deze tweede brief is toegelicht hoe het verdere proces eruit kan komen te zien: het oprichten van klankbord- of werkgroepen en het inrichten van een 3D-model.
Gedurende het ontwikkeltraject tot het indienen van de principeverzoeken heeft regelmatig overleg en afstemming plaatsgevonden met de gemeente; ambtelijk en met de wethouder. Vooraf is bijvoorbeeld gesproken over de omgevingscommunicatie. Ook is meermaals overlegd over het organiseren van informatieavonden, waarbij ook de gemeente ambtelijk aanwezig zou zijn. WNW en de betrokken grondeigenaren hebben het belang benadrukt om met de omgeving in afstemming te blijven, waarbij ook belangrijke zaken ten aanzien van proces- en financiële participatie aan de orde komen. Vanuit de omgeving is meermaals aangegeven dat er behoefte is aan informatie. Mede op advies van de gemeente is gewacht met het organiseren van deze bijeenkomsten. Het belangrijkste argument hiervoor was dat er eerst meer duidelijkheid zou moeten zijn over de verzoeken.
Wij zijn er van overtuigd dat de weerstand die is ontstaan voor een groot deel wordt gestoeld op feitelijke onjuistheden en een onvolledig beeld van de initiatieven. Graag zouden wij in goede samenwerking met de gemeente en andere belanghebbenden het proces verder inkleden om te beoordelen in hoeverre er acceptatie voor één of meerdere initiatieven gevonden kan worden.
WNW is van mening dat de gegeven argumentatie op de besluiten geen recht doet aan de inspanningen die zijn geleverd. Graag zouden wij samen met de gemeente draagvlak en acceptatie verder onderzoeken en uitwerken. Een en ander conform de uitgangspunten uit de Beleidsnota en Routekaart. De besluiten doen in onze ogen ook geen recht aan de duidelijke verschillen tussen de projectlocaties op het vlak van ruimtelijke ordening, draagvlak en de wens lokale initiatieven van onderop te ondersteunen. Er is bewust gekozen drie transparante, gelijktijdige processen te doorlopen. De verschillen tussen de locaties zijn hierdoor inzichtelijk geworden, wat voor u als College aanleiding kan zijn een overweging te maken welke locatie(s) het meest geschikt is/zijn verder te ontwikkelen. De insteek die wij voor ogen hebben, is het laten opstellen van een gecombineerde MER waarin de drie locaties objectief kunnen wordt onderzocht op thema’s als natuur, landschap, flora & fauna, externe veiligheid, geluid, slagschaduw etc. Op basis van de MER en de mate van draagvlak en betrokkenheid per locatie kan vervolgens een afweging worden gemaakt.
Er is nu voor gekozen om voor de drie verzoeken exact dezelfde argumentatie te gebruiken. Dit doet geen recht aan de verschillen in specifieke kenmerken van de projectlocaties, de mate van betrokkenheid van belanghebbenden, de mate van draagvlak, de mate waarin wordt voldaan aan de Beleidsnota en de Routekaart en de mate van lokaal initiatief van onderop.
Een belangrijk element in de Beleidsnota is het onderwerp draagvlak. Wat is draagvlak, wanneer is dit bereikt, hoe wordt dit omschreven en gemeten? Lastige vragen waar de Beleidsnota en de Routekaart geen antwoord op geven. Ook wij hebben geconstateerd dat de initiatieven veel stof hebben doen opwaaien. En ook wij hechten aan lokale acceptatie voor de projecten. De grondeigenaren en WNW hebben met veel omwonenden gesproken. Een positief besluit op de verzoeken betekent niet dat er ook daadwerkelijk windenergie gerealiseerd gaat worden. Er volgt altijd nog besluitvorming door de gemeenteraad. Dit staat overigens letterlijk in de Beleidsnota.
Wij opperen hierbij het idee om een onafhankelijk draagvlakonderzoek uit te voeren binnen de gemeente Hof van Twente, uit te voeren door een externe partij. De uitkomsten kunnen gebruikt worden voor de invulling van het verdere proces. Graag horen wij hoe de gemeente hierover denkt. Tevens is WNW benieuwd hoe het College denkt de forse ambities op het vlak van energie en duurzaamheid in de gemeente Hof van Twente te realiseren terwijl er windenergie initiatieven zijn die voldoen aan de geldende beleidskaders?
Voorts zouden wij graag een argumentatie zien die recht doet aan de verschillen tussen de drie projectlocaties. Wij bieden het College hierbij aan om samen met de gemeenteraad, WNW en belanghebbenden de kaders ten aanzien van draagvlak en participatie verder in te vullen. Het wel of niet uitvoeren van de projecten heeft grote invloed op het realiseren van de gemeentelijke doelstelling. Wij stellen voor dat dit onderwerp in de gemeenteraad wordt behandeld. Het is immers de raad geweest die het huidige beleid en de ambitie unaniem heeft vastgesteld.
In vertrouwen u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd, zien wij uit naar uw reactie. Mochten er nog vragen zijn, neem gerust contact op. Uiteraard zijn wij graag bereid tot een nadere toelichting. Graag nader vernemend.
Met vriendelijke groet,
De Wolff Nederland Windenergie
Jorrit Visser, projectontwikkelaar